James Patterson sinh ngày 22 tháng 3 năm 1947, tại New York, Hoa Kỳ. Hiện nay ông đang sống và làm việc tại Palm Beach, Florida.

Ông tốt nghiệp Đại học Manhattan. Trước khi làm nhà văn, ông từng làm chủ tịch công ty quảng cáo J.W.Thompson vào đầu những năm 1990.

Năm 1996, Patterson đã rời bỏ ngành quảng cáo để dồn thời gian vào việc viết tiểu thuyết.

Cuốn sách đầu tay của ông, The Thomas Berryman Number (1996), đã đoạt giải Edgar.

James là nhà văn có sách bán chạy nhất vào năm 2006, với hơn 12 triệu ấn bản bán được chỉ riêng trên thị trường Bắc Mỹ. Toàn bộ số sách của James đã bán được trên toàn thế giới lên tới 150 triệu bản.

Ngoài giải Edgar, James còn giành giải Tiểu thuyết Trinh thám trong năm của BCA Mystery Guild, giải Sách Trinh thám Thế giới. James Patterson được mệnh danh là một nhà văn "không thể bỏ qua" trên Tạp chí Time, là "bậc thầy của thể loại" theo USA Today. Ông là nhà văn đầu tiên thường xuyên lọt vào danh sách bestseller dành cho cả người lớn và trẻ em, và có hai tác phẩm nằm trong danh sách mười tiểu thuyết hay nhất do NovelTracker bình chọn. Chính bản thân Patterson cũng tự lập ra Giải thưởng Sách Trinh thám James Patterson.

Từ năm 1976 cho đến nay, số lượng tác phẩm của ông đã lên tới 55 đầu sách, bao gồm 14 cuốn nằm trong loạt truyện về Alex Cross, bảy cuốn trong loạt truyện Women's Murder Club, bốn cuốn trong loạt truyện Maximum Ride, và hiện đã có những cuốn đầu tiên trong loạt truyện về Michael Bennett. Có tới tám tác phẩm của ông đã được chuyển thể thành kịch bản phim. Loạt truyện bestseller Women's Murder Club đã được chuyển thể thành một series truyền hình ăn khách. Đài truyền hình ABC bắt đầu phát sóng bộ phim này vào năm 2007.

Cho tới thời điểm hiện tại, ông đã 19 lần có tên trên vị trí đầu tiên của bảng xếp hạng sách bán chạy nhất in trên tờ New York Times. Ông cũng là người giữ kỷ lục tác giả có nhiều sách best-seller nhất (56 cuốn) và được ghi danh trong sách Guinness vì thế. Ông cũng được coi là "cỗ máy kiếm tiền" bằng văn chương của thế giới. Trong những năm gần đây, số lượng bản sách của Patterson bán được lớn hơn tổng số sách bán được của ba nhà văn cũng rất lừng lẫy khác là Stephen King, John Grisham và Dan Brown cộng lại.

Tác phẩm tiêu biểu:

• 1st to Die (đã xuất bản ở Việt Nam với tên Kẻ đầu tiên phải chết, NXB Văn hóa Thông tin, 2007)
• 2nd Chance (đã xuất bản ở Việt Nam với tên Cơ hội thứ 2, NXB Văn hóa Thông tin, 2007)
• 3rd Degree (đã xuất bản ở Việt Nam với tên Cấp độ 3, NXB Văn hóa Thông tin, 2007)
• 4th of July (đã xuất bản ở Việt Nam với tên Ngày 4 tháng Bảy, NXB Văn hóa Thông tin, 2008)
• The 5th Horseman (đã xuất bản ở Việt Nam với tên Kỵ sỹ thứ 5, NXB Văn hóa Thông tin, 2008)
• The 6th Target (đã xuất bản ở Việt Nam với tên Mục tiêu thứ 6, NXB Văn hóa Thông tin, 2008)
• 7th Heaven (đã xuất bản ở Việt Nam với tên Thiên đường thứ 7, NXB Văn hóa Thông tin, 2009)
• Sail (đã xuất bản ở Việt Nam với tên Chuyến đi khủng khiếp, NXB Văn Học, 2008)
• Roses Are Red (đã xuất bản ở Việt Nam với tên Hồng rực đỏ, NXB Văn Hóa Sài Gòn, 2008)
• Honeymoon (đã xuất bản ở Việt Nam với tên Tuần trăng mật, NXB Phụ Nữ, 2009)
• Beach Road (đã xuất bản ở Việt Nam với tên Luật sư và Bị cáo, NXB Phụ Nữ, 2010)
• The quickie (đã xuất bản ở Việt Nam với tên Ly rượu pha vội, NXB Phụ Nữ, 2010)
• Step on a Crack (đã xuất bản ở Việt Nam với tên Cạm bẫy mong manh, NXB Phụ Nữ, 2010)
• Alex Cross (đã xuất bản ở Việt Nam với tên Cross, NXB Văn Hóa Sài Gòn, 2008)
• Kiss the Girls (đã xuất bản ở Việt Nam với tên Nụ hôn của Casanova, NXB Phụ Nữ, 2013)